Zıtlıkların Karşısında Duran Yepyeni bir Deha: Caravaggio

BİR MEYVE SEPETİ

Caravaggio’nun karmaşık hayat hikayesini ve agresif kişiliğini ortaya koyan İşte Caravaggio kitabından aldığımız bölümü sizlere aktarıyoruz: 

‘Caravaggio’nun müzik temalı tablo denemeleriyle aynı dönemde, meşhur Basket of Fruit (Meyve Sepeti) tablosu da hayat buldu. O dönemde, iyi ressamlar meyveleri resmetmezdi – genel tavır bu kadar netti. 

Bugüne bile, Caravaggio’nun ‘’natürmort’’ fikrini benimsemesinden dört yüz sene sonra, bu tabloyu sırf konusu yüzünden göz artı etmek oldukça kolaydır. Caravaggio’nun çağdaşlarının çoğu da öyle yaptı. Akademinin Giuseppe Cesari gibi önde gelen ressamları, herhangi bir ressamın zamanını neden boş yere natürmort tablolara harcadığına akıl sır erdiremiyordu. Bu yüzden de tablolardaki bu tarz öğeleri kendilerinden mevkice aşağı olan atölye asistanlarına yaptırıyorlardı.

Cesarilerin atölyesinden ve oradaki asistanlık görevinden ayrılsa da Caravaggio natürmort tablolardan hiç vazgeçmedi. Meyve çizimlerini zaman kaybı olarak görmüyordu. Bunu (bu tablolar ressamın edimsel doğasına hitap etmiş olsa da) salt bir ustalık gösterisine de çevirmemişti. Diğer ressamların aksine Caravaggio natürmort çalışmaları tabiatın basit bir sureti olarak görmüyordu.

Ona göre natürmort, gerçekliğin yakından incelenmesi demekti. Böylece dünyayı daha temel bir noktadan, eşine az rastlanır bir şekilde yeniden tahayyül edebilirdiniz. Caravaggio’nun resme kattığı hassasiyet ve zeka, şeftalileri ve üzümleri basit nesneler olmaktan çıkararak, kendine has birer özneye dönüştürdü.

Bunlar ideal meyveler değillerdi; kurtlanmış ve fazla olgunlaşmışlardı. Olduğu gibi parlak ışık altına konan yaprak kurumuş, üzümler de toz halinde küflerle kaplanmıştı. Çağdaşlarının gözünde, bu tablo bir sanat eseri değil, olsa olsa bir bilim dergisi için yapılmış illüstrasyondu.

Caravaggio’nun yeni hamisi Giustiniani, ressamın vizyonunu anlamıştı. Onlar için bu meyve kasesi, hem bir portre hem de bir şiirdi. Giustiniani, Caravaggio’nun konuyla ilgili bir yorumunu da not etmiştir: ‘’İyi bir çiçek resmi yapmak, iyi bir figür resmi yapmak kadar emek istiyor.’’

Caravaggio bu söylemiyle tablosunun değerine sahip çıkmakla kalmıyor, aynı zamanda Roma’daki akademinin ve sanatçılarla eleştirmenlerin çoğunda hakim olan görüşe de alenen saldırıyordu. Bu beyan, ‘’Roma sanat teorisinin tam ortasına düşen bir bombadan farksız’’ olarak nitelendirilmiştir.

Kaynak: İşte Caravaggio, Annabel Howard